Novi argumenti za poništavanje Konkursa za istraživanje javnog mnjenja o obrazovanju
Nakog uvida u dobijene (samo) osnovne informacije, bez prateće dokumentacije, sadržaja ponuda kandidata/kandidatkinja, odnosno zapisnika o sprovedenom izboru kandidata/kandidatkinje za istraživanje javnog mnjenja o obrazovanju, Biro za društvena istraživanja (BIRODI) konstatuje da narušen integritet konkursa i doveden u pitanje kvalitet prihvaćene ponude.
U odgovoru koji je Biro za društvena istraživanja dobio juče od Agencije za osiguranje depozita (mail u prilogu) navodi se da je izabran kandidat/kandidatknja „Društvo za istraživanje marketinga i medija Ipsos Strategic Marketing doo Beograd”(u daljem tekstu Ipsos Strategic Marketing), sa kojim je potpisan ugovor 19.6.2015. godine, iako je u konkursnoj dokumentaciji pisalo da će kandidati/kandidatkinje obavešteni o ishodu do 22.6.2015. godine.
Imajući u vidu da nismo dobili zapisnik koji govori i sprovedenom postupku, odnosno informaciju kada je i od koga doneta odluka o izboru kandidata/kandidatkinje za sprovođenje istraživanja stavovima građana Srbije o obrazovanju, ostaje pitanje da li je na ovaj način ostalim učesnicima uskraćeno pravo žalbe.
Što se tiče kvaliteta izabrane ponude postavljaju se dva pitanja:
– Zašto je prihvaćena ponuda kojom se garantuje sprovođenje omnibus istraživanja, uz to navodi vremenski okvir (15 minuta), a ne broj istraživačkih varijabli? Na ovaj način se otvara mogućnost da arbitratnog/diskrecionog tumačenja izvršenja ugovorene ponude, odnosno obuhvat istraživanja, jer vremenski okvir je značajno više podložan tumačenju nego broj i sadržaj istraživačkih varijabli, koje doduše nisu ni navedene.
– Zašto se anketa sprovodi u vrema kada obrazovne ustanove ne rade, ako se zna da je istraživanje javnog mnjenja „slika trenutka“, odnosno kada je obim informacija/iskustava i interesovanja manji od vremena kada obrazovne ustanove rade, čime se direktno utiče na kognitivnu, konativnu i emotivnu dimenziju stavova ispitanika, a time dikretno na preciznost dobijenih nalaza istraživanja? Pored toga otvara se pitanje uzoračkog okvira, jer istražianje se sprovodi u periodu kada baš roditelji dece koja idu u školu odlaze na odmor što utiče na realizaciju uzorka i potrebu njegove dodatne ponderacije.
Sve napred navedeno dovodi do upitnog kvalteta istraživanja kako sa metodološke strane, tako kao i način evalucije oblasti koja se u poslednjih nekoliko godina nalazi bez skoro nerešivim izazovima.
Zbog svega napred navedenog, Biro za društvena istraživanja poziva nadležno Ministarstvo za državnu upravu i lokalnu samoupravu i Ambasadu Švajcarske da u skladu sa svojim ovlašćenjima utiču na ponavljenje ovog konkursa.
Takođe, pozivamo IPSOS Stratedzik Marketing, kao deo međunarodne kompanije IPSOS i član ESOMAR, međunarodne asocijacije istraživača i kompanija da se skladno etičkim načelima ove asocijacije povuče iz ovog posla. Na obavezu ovakvog postupanja ukazuju osnovne odredbe ESOMAR Kodeksa istraživača, a naročito Cl.1 b) I Cl.1 c) (“Researchers shall not act in any way that could bring discredit on the market research profession or lead to a loss of public confidence in it. Market research shall be conducted with professional responsibility and conform to the principles of fair competition, as generally accepted in business”).
Posebnu pažnju želimo da usmerimo ka istraživačima javnog mnjenja koji bi trebalo da kroz profesionalno organizovanje naprave mehanizam samoregulacije baziran na poštovanju pravila struke i etičkih standarda profesije. Isto važi i sa vlasnike istraživačkih kompanija, koje treba da se komorski organizuju na način koji će sprečiti nepoštovanje zakona i postavljanje u privilegovan položaj bilo koga.
Kao udruženje građana, Biro za društvena istraživanja će nastaviti da prati sve slučajeve sa kojima se sve vise suočava, a koji narušavaju načelo slobodnog tržista i konkurencije, tj. stručnog i etičkog sprovođenje i interpretacije istraživanja od strane istraživača i medija i izveštava relevatnu stručnu i opštu javnost u Srbiji, međunarodne organizacije čiji su članovi istraživačke kompanije koje posluju na tržistu Srbije, kao i centrale istraživačkih kompanija.
Na kraju želimo da naglasimo da nismo bili učesnici ovog konkursa.
Prilog 1: e-mail odgovor Agencije za osiguranje depozita: BIRODI Novi argumenti za ponistavanje konkursa za istrazivanje javnog mnjenja o obrazovanju
Prilog 2: Zahtev za informacije od javnog značaja povodom navedenog slučaja koji je upućen Ministarstvu za državnu upravu i lokalnu samoupravu od strane kolege iz Centra za vladavinu prava: Zahtev za info Ministarstvo drzavne uprave konkurs Tima za socijalno ukljucivanje 06.2015.
Zoran Gavrilović, sociolog, direktor programa “Društvo protiv korupcije”
U Beogradu, 14.07.2015.